Zasady ogólne.
1.Na wystawę może zostać zgłoszony pies zarejestrowany w ZKwP lub innych organizacjach uznawanych przez ZKwP (psy z zagranicy).
2. Wystawca musi być członkiem ZKwP i mieć opłaconą składkę członkowską.
3. W momencie rejestracji i złożenia metryki pies ma wyrabiany rodowód i nadawany tzw. numer rejestracyjny. Numer rejestracyjny jest niezbędny do zgłoszenia psa na wystawę.
Obecnie najczęściej zgłasza się psy poprzez formularze elektroniczne w terminie przewidzianym przez organizatora i podanym w informacji o wystawie. Należy także uiścić opłatę za zgłoszenie psa. ZKwP korzysta z ustalonego przez FCI podziału ras na 10 grup. Jeżeli wystawa jest dwudniowa, to trzeba sprawdzić, którego dnia sędziowane są konkretne grupy. Data urodzenia psa wskazuje do jakiej klasy wystawowej możemy go zgłosić.
Kalendarz wystaw znajduję się na stronie ZKwP. Szczegóły dotyczące terminów zgłoszeń i opłat znajdują się zawsze na stronie oddziału ZKwP, który organizuje wystawę. Na kilka dni przed wystawą na stronie organizatorów pojawia się plan sędziowania, z którego dowiemy się na jakim ringu i w jakiej kolejności będzie oceniany nasz piesek. Otrzymujemy również drogą mailową potwierdzenie naszego zgłoszenia, które trzeba wraz z książeczką zdrowia zabrać na wystawę.
Pieska możemy zgłosić do następujących klas wystawowych:
klasy młodszych szczeniąt – wiek od 4 do 6 miesięcy
klasy szczeniąt – wiek od 6 do 9 miesięcy
klasy młodzieży – wiek od 9 do 18 miesięcy
klasy pośredniej – wiek od 15 do 24 miesięcy
klasy otwartej – wiek powyżej 15 miesięcy,
klasy championów – dla psów posiadających tytuły championa międzynarodowego lub krajowego polskiej lub zagranicznej organizacji kynologicznej uznanej przez FCI – nie dotyczy championatów młodzieżowych. Kserokopię championatu należy dołączyć do zgłoszenia psa na wystawę. W przypadku braku stosownych załączników przy zgłoszeniu do klasy użytkowej lub championów, organizator przenosi psa do klasy otwartej
klasy weteranów – dla psów i suk, które ukończyły 8 lat.
Wyjaśnienia skrótów:
OCENY
DOSK– Ocena „DOSKONAŁA” może być przyznana psu bardzo bliskiemu ideałowi wzorca rasy, będącemu w doskonałej kondycji fizycznej i psychicznej, który wykazuje harmonię oraz klasę w postawie i ruchu. Jego zalety jako przedstawiciela rasy pozwalają zignorować drobne niedoskonałości, ale piętno płci musi być wyraźne.
BDB– Ocena „BARDZO DOBRA” może zostać przyznana jedynie psu, który posiada typowe cechy rasy i ma zachowane proporcje oraz jest we właściwej kondycji. Nieliczne, drobne błędy mogą być tolerowane, o ile nie dotyczą budowy psa. Ta ocena może być przyznana jedynie psu wysokiej klasy.
DB – Ocena „DOBRA” powinna być przyznana psu, który posiada główne cechy charakterystyczne rasy, a wykazywane wady nie są dyskwalifikujące, ani nie zostały skorygowane chirurgicznie lub ukryte w inny niedozwolony sposób.
DOST – Ocena „DOSTATECZNA” powinna być przyznana psu, który odpowiada wzorcowi rasy, jednak nie posiada pewnych cech uznanych za istotne lub którego kondycja fizyczna nie jest optymalna.
DYSKW – Ocena „DYSKWALIFIKUJĄCA” powinna być przyznana psu, – który nie odpowiada typowi wymaganemu we wzorcu rasy, – którego zachowanie wyraźnie odbiega od wzorca lub jest agresywne, – który wykazuje anomalie jąder, wady uzębienia lub zgryzu, wady umaszczenia, gatunku szaty lub albinizm. Ocena ta powinna być przyznana psom, których wady typu mogą stanowić zagrożenie dla ich zdrowia oraz psom wykazującym dyskwalifikujące wady wymienione we wzorcu rasy.
NDO – Psy, którym nie można przyznać żadnej z powyższych ocen, powinny zostać zwolnione z ringu z werdyktem NIE DO OCENY . To określenie jest przewidziane dla każdego psa, który: – nie porusza się prawidłowo, stale skacze na wystawcę lub próbuje uciec z ringu, co uniemożliwia ocenę mechaniki i typowości ruchu – nie pozwala dotknąć się sędziemu, uniemożliwiając ocenę zgryzu i uzębienia, szaty, budowy ciała, ogona lub jąder – wykazuje ślady przeprowadzonych operacji lub leczenia oraz zabiegów, które mogą być uznane za próbę oszustwa. To samo dotyczy sytuacji, gdy sędzia ma uzasadnione podejrzenia, że przeprowadzono operację, której celem było skorygowanie wad powiek, uszu lub ogona. Uzasadnienie adnotacji NIE DO OCENY powinno być wpisane w karcie oceny psa.
W klasach młodszych szczeniąt i szczeniąt pies może otrzymać oceny:
WO– WYBITNIE OBIECUJĄCY
OB– OBIECUJĄCY
MO – MAŁO OBIECUJĄCY
TYTUŁY
ZW.MŁ. – Tytuł Zwycięzca Młodzieży może otrzymać na każdej wystawie (nie dotyczy wystawy championów) i w każdej rasie pies oraz suka, które uzyskają w klasie młodzieży ocenę doskonałą i lokatę pierwszą.
NJWR – W porównaniu Zwycięzców Młodzieży psa i suki wybiera się Najlepszego Juniora w Rasie. Wyboru tego sędzia dokonuje w trakcie porównania o Zwycięstwo Rasy.
MŁ.ZW.PL. – Tytuł Młodzieżowy Zwycięzca Polski z podaniem miasta i roku uzyskuje pies i suka, które uzyskały ten tytuł, według zasad dla młodzieży omówionych wyżej, na wystawie międzynarodowej. Tytuł ten przyznawany jest tylko na jednej wystawie międzynarodowej w roku – wyznaczonej uchwałą Plenum Zarządu Głównego.
NDP i NDS – Tytuł Najlepszy Dorosły Pies, Najlepsza Dorosła Suka mogą otrzymać, w każdej rasie, psy i suki z ocenami doskonałymi, I-szymi lokatami i wnioskiem CWC z klasy pośredniej, otwartej, użytkowej i championów, konkurując ze sobą w tzw. porównaniu.
ZW.PL. – Tytuł Zwycięzca Polski z podaniem miasta i roku może otrzymać pies i suka, zwyciężając omówione wyżej „porównanie” na jednej wystawie międzynarodowej w roku – według uchwały Plenum Zarządu Głównego.
BOB i BOS– Zwycięzca Rasy (ZR lub BOB) i Zwycięzca Płci Przeciwnej (BOS) – O tytuł ten konkurują psy i suki, które na danej wystawie zdobyły tytuły: „Zwycięzca Młodzieży” (obu płci), Najlepszy Dorosły Pies, Najlepsza Dorosła Suka oraz pies i suka z klasy weteranów z oceną doskonałą i I lokatą. Po przyznaniu tytułu Zwycięzca Rasy (ZR lub BOB), sędzia musi wybrać najlepszego przedstawiciela płci przeciwnej (BOS). Tytuł ten przyznawany jest jednoosobowo przez sędziego oceniającego w ringu psy danej rasy. W przypadku oceny psów tej samej rasy przez kilku sędziów, organizator wystawy wyznacza sędziego i ring do dokonania wyboru Zwycięzcy Rasy.
MŁ.ZW.KL. – Tytuł Młodzieżowy Zwycięzca Klubu można przyznać psu i suce na wystawach klubowych, według zasad ustalonych przez Kluby. Tytuł może być przyznawany wyłącznie na wystawach organizowanych przez Kluby Komisje Zarządu Głównego.
ZW.KL. – Tytuł Zwycięzca Klubu można przyznać psu i suce na wystawach klubowych według zasad ustalonych przez Kluby. Tytuł może być przyznawany wyłącznie na wystawach organizowanych przez Kluby Komisje Zarządu Głównego.
CWC – certyfikat na krajowego championa. Zagraniczny odpowiednik to CAC. Na każdej z wystaw kynologicznych w kraju sędziemu przysługuje prawo przyznania certyfikatu (zwanego w skrócie CWC/CAC) na wystawowego championa Polski. W każdej rasie certyfikaty mogą otrzymać psy i suki, które uzyskały ocenę doskonałą z lokatą pierwszą w klasie pośredniej, otwartej, użytkowej i championów, bez względu na liczbę konkurentów.
CACIB – certyfikat na międzynarodowego championa C.I.B.(Interchampionat). Na wystawie międzynarodowej, organizowanej pod patronatem FCI, sędzia może przyznać certyfikat CACIB wymagany do uzyskania tytułów C.I.B. dla jednego psa i jednej suki w rasie, bez względu na liczbę konkurentów.
res.CACIB – CACIB rezerwowy (res. CACIB) może zostać przekształcony w CACIB na wniosek właściciela psa, który otrzymał res. CACIB lub na wniosek krajowej organizacji kynologicznej, której jest on członkiem, o ile spełnione zostaną następujące warunki: – CACIB został przyznany psu, który jest już Międzynarodowym Championem Piękności lub Wystawowym (tytuł potwierdzony przez FCI). – CACIB został przyznany psu, który w dniu wystawy spełniał warunki do uzyskania tytułu Międzynarodowego Championa Piękności lun Wystawowego. – CACIB został przyznany psu, który nie posiada pełnego, trzypokoleniowego rodowodu uznanego przez FCI. – CACIB został przyznany psu zbyt młodemu (zgłoszenie do niewłaściwej klasy), aby mógł pretendować do tego tytułu.
BIS – Najpiękniejszy Pies Wystawy – (NPW lub BIS – Best in Show) – o tytuł ten konkurują zwycięzcy poszczególnych grup. W ringu honorowym, wyznaczony sędzia dokonuje jednoosobowo wyboru, przyznając 1., 2., 3. i 4. miejsce. Jeżeli wystawa trwa dłużej niż jeden dzień, o tytuł „Najpiękniejszego Psa Wystawy” konkurują zwycięzcy wszystkich 10 grup FCI. Organizatorzy są zobowiązani do zapewnienia bezpłatnych noclegów od dnia oceny na ringu do dnia finału dla wystawcy i psa, który zdobył tytuł „Zwycięzca Grupy” w innym dniu niż odbywający się finał.
BOG – Zwycięzca Grupy(ZG lub BOG – ang. Best of Group) – o tytuł ten konkurują psy i suki, które na danej wystawie zdobyły tytuł „Zwycięzca Rasy” oraz należą do tej samej grupy ras (wg podziału FCI). W ringu honorowym wyznaczony przez organizatora sędzia dokonuje jednoosobowo wyboru, przyznając 1., 2., 3. i 4. miejsce.
BIS JUNIOR – Najpiękniejszy Junior Wystawy (NJW lub JBIS – ang. Junior Best in Show) – udział w wyborze biorą psy oraz suki, które na danej wystawie otrzymały tytuł „Najlepszy Junior w Rasie”. Wybory dokonywane są w ringu honorowym, kolejno w grupach FCI przez tego samego sędziego. Z każdej grupy sędzia wybiera od 0 do 3 finalistów bez przyznawania im lokat. Po dokonaniu wyboru we wszystkich prezentowanych w tym dniu wystawy grupach, finaliści wracają na ring i spośród nich sędzia wybiera i ustawia na lokatach 4 psy. Jeżeli wystawa trwa dłużej niż jeden dzień, organizator może w ostatnim dniu wystawy zorganizować porównanie zwycięzców poszczególnych dni
CHAMPIONATY
Ch.Pl. – Championat Polski. Trzy CWC/CAC uzyskane od trzech różnych sędziów – w tym co najmniej jeden na wystawie klubowej lub międzynarodowej – są podstawą do przyznania psu (suce) tytułu Championa Polski, pod warunkiem, że między pierwszym a ostatnim wnioskiem upłynęło co najmniej 6 miesięcy (np. 1.01 do 2.07).
Mł.Ch.Pl. – Młodzieżowy Championat Polski Tytuł może być przyznany na podstawie 3-krotnie uzyskanego tytułu Zwycięzcy Młodzieży, od 3 różnych sędziów. Przynajmniej jeden z tytułów musi zostać przyznany na wystawie klubowej lub międzynarodowej. Nie wymaga się określonego przedziału czasu.
Ch.Pl.W. – Championat Polski Weteranów Tytuł ten może być przyznany na podstawie 3-krotnej oceny doskonałej z I lokatą otrzymanej od 3 różnych sędziów; przynajmniej jedna z tych ocen musi być przyznana na wystawie klubowej lub międzynarodowej, a odstęp czasu między tymi ocenami nie jest wymagany.
C.I.B/ Int.Ch.– Międzynarodowy Championat Piękności/ Interchampionat. Aby otrzymać tytuł Międzynarodowego Championa Piękności, psy tych ras muszą uzyskać cztery certyfikaty na Międzynarodowego Championa Piękności (CACIB) w trzech różnych krajach, od trzech różnych sędziów, w minimalnym odstępie 1 rok i 1 dzień.
„Pies na wystawie okiem sędziego Andrzeja Pławińskiego”
źródło: magazyn „Pies rasowy” www.piesrasowy.pl
Wystawy psów rasowych są jednym ze statutowych zadań Związku Kynologicznego w Polsce. Poprzez wystawy dokonuje się swoistej kwalifikacji psów i suk do rozrodu (czyli użytkowania hodowlanego), a także, dzięki zdobytym przez psy i suki ocenom i tytułom, kreuje się zwycięzców i championów ras.
Psy na wystawach są opisywane i oceniane przez sędziów kynologicznych, znawców poszczególnych ras, mających praktyczne i formalne uprawnienia do oceny eksterieru (czy zewnętrznych cech budowy ciała) i charakteru psów rasowych. Ocena dokonywana przez sędziego opiera się na zapisach wzorca danej rasy i obejmuje tzw. wrażenie ogólne, badanie budowy anatomicznej, uzębienia i jąder (u samców), wygląd w statyce- w postawie stojącej, zachowanie w ruchu – dynamikę, kątowanie i prowadzenie kończyn, jakość i utrzymanie oraz przygotowanie szaty – i, w końcu, sposób prezentacji psa i zachowanie wystawcy. To ostatnie czasami może mieć wpływ na ustalenie końcowej kolejności w stawce i decydować o miejscu ” na pudle”.
Jak wynika z powyższego sędzia musi mieć możliwość bardzo bliskiego kontaktu z prezentowanym zwierzęciem i tu zaczynają się obowiązki wystawiającego, który musi umożliwić bezkolizyjny kontakt sędziego ze swoim pupilem. Niestety, stosunkowo często zdarza się, że przedstawiany do oceny pies jest całkowicie nieprzygotowany do wystawiania. W wyniku stresu z powodu kontaktu z nieznaną dla niego sytuacją zamiera w bezruchu z podkulonym ogonem, albo podskakuje i wspina się na wystawcę lu b ciągnie na smyczy w kierunku poza ring. Jak temu zapobiec? Należy wcześniej zapoznać pupila z dużymi skupiskami ludzi i nauczyć kontaktu z innymi psami. Trzeba nauczyć tolerancji na dotyk obcej osoby. Można tego dokonać na własną rękę albo skorzystać z organizowanych przez Związek różnych form szkolenia, np. z „psiego przedszkola”, gdzie w sposób łagodny i przyjemny można dać psu podwaliny pożądanego zachowania.
Następną trudnością z jaką borykają się wystawcy to umożliwienie kontroli uzębienia. Osobiście nie mam kłopotów z oceną uzębienia i jąder nawet u psa, u którego z trudnością można tej oceny dokonać, ale nie jest to sytuacja pożądana, a zdenerwowanie wystawcy dodatkowo stresuje i tak już przestraszonego psa. Zestresowany pies przy próbach dotykania pyska gwałtownie wycofuje głowę, odchyla ją na boki albo, co gorsza próbuje „odgryzać się” lub warczy. Podobne zachowanie odstraszające, chociaż rzadziej, występuje przy kontroli jąder. Aby uniknąć takiej sytuacji należy już od szczenięcia przyzwyczajać pieska do tego, że dotykanie jąder czy pyska, uchylanie fafli jest czynnością bezbolesną i przyjemną bo nagradzamy smakołykiem. Należy ćwiczenie wykonywać osobiście, a także przy pomocy innych osób, które np. odwiedzają nas w domu.
Psy małych ras należy przyzwyczaić także do takiej prezentacji na stole, przy czym należy pamiętać o tym, aby stół był stabilny i nie chybotał się, bo jest to źródłem dodatkowego silnego stresu i pies ma tendencję do ucieczki. Przy okazji uczymy psa stania w pozycji wystawowej.
Co to jest pozycja wystawowa? Jest to tzw. prezentacja w statyce, dla każdej rasy ustawienie jest nieco inne. W tej pozycji pies powinien stać, mięśnie lekko napięte, głowa uniesiona, uszy wskazują na aktywne zainteresowanie, co wiąże się z ich właściwym ułożeniem, kończyny przednie ustawione prosto pod tułowiem, równolegle do siebie, tylne lekko ugięte wykazujące gotowość do akcji, ogon w pozycji typowej dla rasy. Pies w pozycji wystawowej jest prezentowany kilkakrotnie w trakcie pobytu na ringu. Niektóre rasy prezentowane są w pozycji wystawowej przy wydatnej pomocy handlera (np. podtrzymywanie głowy i ogona), są też psy nauczone przyjmowania pozycji wystawowej samodzielnie. W trakcie nauki dobrze jest połączyć taką prezentację z konkretnym hasłem podpartym stymulacją atrakcyjnym przysmakiem. Zauważyłem, że często młode psy na ringu stymulowane przysmakiem siadają, co pewnie spowodowane jest głownie nauką komendy „siad”.
Dopełnieniem obrazu jest pokaz w ruchu wiąże się to z umiejętnością prowadzenia psa na smyczy ringowej przy lewej nodze w odpowiedni tempie i kierunku. Proszę z reguły o wykonanie ruchu po okręgu i po linii prostej, rzadziej o ruch po trójkącie. Najbardziej pożądanym tempem biegu jest kłus- psa, nie wystawcy.
Wystawca szybkość swojego ruchu musi dostosować do wielkości psa i jego wykroku. Przy wystawianiu małej rasy wystarczy, że idziemy w miarę szybkim krokiem, a pies kłusuje. Ucząc psa prawidłowego ruchu należy eliminować podskakiwanie, inochód, przechodzeni w galop i łapanie za smycz albo rękaw. Trzeba w tym miejscy wyjaśnić pojęcie inochodu- otóż jest to ruch typowy dla wielbłądów i określa sytuację polegającą na tym, że w trakcie biegu wysuwane do przodu są jednocześnie obie kończyny z jednej strony ciała, powoduje to kołyszący chód. Taki ruch u psów jest niepożądany. Pamiętajmy, że ocena psa w ruchu jest często decydująca o całościowej ocenie naszego pupila. Często moje zdziwienie budzi fakt, że wystawca poproszony o ruch po prostej „tam i spowrotem” nie potrafi utrzymać kierunku i biega „gdzie popadnie”. Ruch po prostej jest potrzebny do oceny akcji kończyn przednich i tylnich. Nagminnie jest zabieganie sobie drogi przy próbie oceny tego ruchu w parach, przy porównywaniu dwóch osobników. Kładę to na krab stresu i zdenerwowania wystawcy, co według mnie nie powinno mieć miejsca.
Należy zdawać sobie sprawę, że pies jest bardzo czułym odbiornikiem naszych nastrojów i też będzie napięty i zestresowany. W końcu wystawa powinna być miłym zdarzeniem, spotkaniem ludzi połączonych wspólną pasją w weekendowy czas. Ważne jest także utrzymywanie odstępów między psami, kiedy biega cała stawka. Zabieganie drogi, czy napieranie na psa poprzedzającego utrudnia ocenę i prowadzi do niebezpiecznych sytuacji.
Obecnie nie spotyka się praktycznie psów totalnie nieprzygotowanych jeżeli chodzi o czystość szaty, psy są z reguły wykąpane. Należy pamiętać tylko o tym aby kąpiel przeprowadzać we właściwym czasie. Częściej raczej widuje się psy słabiej przygotowane pod kątem wymogów szaty wg. wzorca rasy. Tutaj, jeżeli nie ma odpowiednich umiejętności, trzeba się zdać, an pomoc doświadczonego hodowcy albo groomera. Dobrze przygotowany do wystawy pies to połowa sukcesu. Nie należy zapomnieć o niezbędnym wyposażeniu do obsługi naszych psów- szczotki, grzebienia, kosmetyków.
No i sprawa nagminna- karmienie psów na ringu. Piszę karmienie, bo ilość podawanych na zachętę smakołyków na to wskazują. Może w najmłodszych klasach jakoś to wychodzi. Później nie róbmy tego, choćby z tego względu, że po ocenie sędzia chce podać rękę, pogratulować pięknego pupila, a tu ręka wystawcy upaprana jakimś klejącym mazidłem.
Istotne jest kulturalne zachowanie w ringu, wobec psów oraz współwystawców. A także słuchanie uwag i poleceń sędziego- znaczenie usprawnia to proces oceny.
Na koniec sprawa ubioru. Nikt nie wymaga żeby wystawca był w garniturze. Wystarczy czysty schludny ubiór, wygodny i funkcjonalny, z kieszeniami na podręczne sprzęty, z miejsce do przytwierdzenia numeru startowego, tak aby był dobrze widoczny. Jest to miarą szacunku jaki winniśmy okazywać sobie nawzajem.
Ćwiczenia przygotowujące do wystawy:
Prezentacja na wystawie: